Zbiornik ciśnieniowy – jak przygotować go do badań UDT?

Zbiornik ciśnieniowy jest urządzeniem, które wymaga decyzji zezwalającej na eksploatację, wydawanej przez inspektorów Urzędu Dozoru Technicznego. Dla zbiorników ciśnieniowych sprężonego powietrza konieczne jest uzyskanie zgody zarówno przed wdrożeniem, jak i w trakcie eksploatacji. Jak przygotować takie urządzenie do badań UDT?

Podmiot wnioskujący o przeprowadzanie badań technicznych umożliwiających wdrożenie zbiornika ciśnieniowego do eksploatacji powinien przede wszystkim zapewnić bezpieczeństwo osób przeprowadzających badania. Na samym początku eksploatujący powinien przygotować zbiornik ciśnieniowy do badań w zakresie niezbędnym do ich przeprowadzenia. Warto podkreślić, że zgodnie z prawem, to wnioskodawca jest zobowiązany zapewnić kompleksową obsługę techniczną wykonywanych badań.

Eksploatujący powinien przygotować urządzenie ciśnieniowe do badania uwzględniając wymagania wyszczególnione w instrukcji eksploatacji urządzenia. Jednocześnie powinien wziąć pod uwagę dodatkowe elementy, które będą brać pod uwagę indywidualne cechy danej konstrukcji. Jeżeli nie jesteś pewny, jakie  wymagania dodatkowe powinieneś spełnić, uzgodnij ten fakt z jednostką dozoru technicznego, która będzie przeprowadzać badanie.

Jakie zbiorniki ciśnieniowe podlegają dozorowi technicznemu?

Wymóg uzyskania decyzji zezwalającej na eksploatację zbiornika ciśnieniowego dotyczy urządzeń, w których iloczyn pojemności w dm3 (inaczej litrach) i nadciśnienia w barach jest większy niż 300 bar x dm3. Dotyczy to urządzeń przeznaczonych do magazynowania gazów i cieczy. 

Jak przygotować zbiornik ciśnieniowy do badania UDT?

Urządzenia ciśnieniowe — na przykład zbiorniki na sprężone powietrze — muszą być odpowiednio przygotowane do badań poprzedzających wydanie decyzji zezwalającej na wdrożenie urządzenia do eksploatacji. Zakres przeprowadzanych badań ustala jednostka dozoru technicznego na podstawie stanu faktycznego zbiornika. Może ona zarządzić wykonanie próby ciśnieniowej, rewizji zewnętrznej i rewizji wewnętrznej zbiornika. 

Przed wykonaniem badań inspektor UDT powinien być poinformowany o wszystkich możliwych zagrożeniach, które mogą wystąpić podczas badania. Jednocześnie inspektor musi poznać stosowane sposoby postępowania w razie wystąpienia zagrożenia oraz sygnalizacji pomiędzy osobami pracującymi wewnątrz urządzenia a osobami asekurującymi prace.

W przypadku prac polegających na wykonaniu rewizji zewnętrznej eksploatujący ma obowiązek umożliwić inspektorowi dokonanie oględzin ścianek zewnętrznych oraz sprawdzenie działania osprzętu zabezpieczającego i ciśnieniowego. Inspektor z UDT powinien mieć także możliwość dostępu do kompresorów. Jednocześnie eksploatujący powinien liczyć się z możliwością zakłóceń w pracy urządzeń współpracujących ze zbiornikiem, które mogą wystąpić na przykład w czasie sprawdzania poprawności działania zaworu bezpieczeństwa. 

W czasie badań UDT zbiornika często wykonywana jest próba ciśnieniowa. W tym czasie użytkownik powinien liczyć się z koniecznością całkowitego odłączenia zbiornika od instalacji, w tym z zaślepieniem króćców i skutecznym zamknięciem zaworów odcinających. W czasie próby ciśnieniowej sprawdzane są ścianki urządzenia, złącza spawane i połączenia rozłączne. 

Najrzadziej w trakcie badań UDT przeprowadza się rewizję wewnętrzną zbiornika. W tym czasie konieczne jest otwarcie wszystkich otworów rewizyjnych typu włazy, wyczystki, króćce czy wzierniki. Urządzenie powinno być oczyszczone w sposób umożliwiający oględziny ścianek wewnętrznych. W trakcie przeprowadzonych badań urządzenie musi być wyłączone z ruchu. Warto dodać, że eksploatujący zbiornik powinien zapewnić bezpieczne oświetlenie urządzenia, które umożliwi przeprowadzenie badań. 

Kiedy zbiornik ciśnieniowy wymaga przeprowadzenia badań UDT?

Każde nowe urządzenie przeznaczone do gromadzenia sprężonego powietrza przed wdrożeniem do wykorzystania musi uzyskać odpowiednią decyzję od urzędu dozoru technicznego. Ponadto powinno przechodzić systematyczne badania okresowe, które potwierdzą bezpieczeństwo dalszego wykorzystywania zbiornika w procesach produkcyjnych. Jednocześnie istnieją sytuacje, kiedy zbiornik musi przejść dodatkowe — doraźne badania eksploatacyjne. Dotyczy to w szczególności przypadków, kiedy:

  • zmieniono miejsce wykorzystywania urządzenia, 
  • przeprowadzono jego naprawę lub modernizację,
  • wymieniono niektóre elementy urządzenia,
  • dokonano zmiany charakterystyki lub rodzaju sprężarki,
  • stwierdzono nieszczelności na zbiorniku,
  • zmieniły się warunki eksploatacji zbiornika. 
Zadaj pytanie Ekspertowi

Nasz doświadczony i wykwalifikowany personel zapewni fachowe doradztwo w procesie tworzenia systemów sprężania powietrza.