Co to jest badanie UDT zbiornika ciśnieniowego?

Badanie UDT to proces kontroli technicznej, którego celem jest ocena stanu technicznego oraz zgodności urządzenia z obowiązującymi przepisami bezpieczeństwa. Zbiorniki sprężonego powietrza, jako urządzenia ciśnieniowe, podlegają ścisłemu nadzorowi technicznemu, co pozwala zapobiegać awariom i wypadkom, takim jak wybuchy. Należy podkreślić, że badanie UDT jest obowiązkowym procesem umożliwiającym wdrożeniem urządzenia w procesy przemysłowe i zastosowania profesjonalne. Podmiotem odpowiedzialnym za jego przeprowadzenie jest Urząd Dozoru Technicznego, który dba o to, aby urządzenia wdrażane w procesy spełniały wymogi bezpieczeństwa.

Jak często należy wykonywać badania UDT zbiornika ciśnieniowego? Zgodnie z przepisami, częstotliwość badań okresowych zależy od rodzaju zbiornika i warunków jego pracy, jednakże zazwyczaj badania zewnętrzne przeprowadza się co 2 lata, a badania wewnętrzne co 5 lat. Warto dodać, że po 10 latach użytkowania każdy zbiornik ciśnieniowy musi przejść próbę ciśnieniową, która zapewni jego bezpieczne użytkowanie przez następną dekadę.

Rodzaje badań UDT dla zbiorników sprężonego powietrza

Przepisy w zakresie badań UDT dla zbiorników ciśnieniowych sprężonego powietrza przewidują trzy rodzaje badań. Należą do nich badania odbiorcze, okresowe i doraźne.

Badania odbiorcze to także badania pierwotne, które realizowane są przed pierwszym dopuszczeniem zbiornika do eksploatacji. Obejmują one zarówno weryfikację dokumentacji technicznej, jak i ocenę zgodności z normami i przepisami. Zbiornik ciśnieniowy w trakcie odbiorczych badań UDT musi przejść m.in. próby ciśnieniowe. Weryfikuje się również jakość wykonania i stan techniczny urządzenia. Na podstawie pozytywnej oceny badań dopuszcza się zbiornik ciśnieniowy do użytkowania.

Badania okresowe zbiornika na sprężone powietrz wykonywane powinny być regularnie w trakcie eksploatacji. Takie badania UDT powinny zapewnić bezpieczną eksploatację urządzenia w kolejnym okresie czasu. Badania okresowe powinny obejmować weryfikację działania i stanu technicznego zbiornika ciśnieniowego oraz obejmować sprawdzenie stanu elementów zewnętrznych, powierzchni wewnętrznych oraz wykonanie próby ciśnieniowej. Inspektorzy w ramach badań zewnętrznych oceniają stan zewnętrznej powierzchni zbiornika, armatury, połączeń oraz wszystkich urządzeń zabezpieczających. Na badanie wewnętrzne z kolei składa się kontrola wewnętrznych powierzchni zbiornika, która jest realizowana po jego opróżnieniu. Co ważne w tym wypadku sprawdza się szczególnie, czy w urządzeniu dochodzi do procesów korozyjnych i czy nie występują w nim uszkodzenia mechaniczne naruszające konstrukcję zbiornika. Ostatnim elementem badania wewnętrznego jest wykonanie próby ciśnieniowej. Ten etap badania UDT sprawdza wytrzymałość i szczelność zbiornika przy zastosowaniu ciśnienia wyższego niż robocze.

W przypadku awarii lub podejrzenia uszkodzenia zbiornika konieczne jest przeprowadzenie badań doraźnych UDT. Procedura ta jest przeprowadzana także w przypadku, gdy podczas eksploatacji zauważy się występowanie nietypowych objawów, np. wycieków czy hałasów. Warto dodać, że ten typ badań musi być wprowadzony także w sytuacji, kiedy zbiornik ciśnieniowy nie był przez pewien czas użytkowany i jest ponownie wdrażany w procesy produkcyjne. Badania doraźne przeprowadza się również wtedy, gdy urządzenie przechodziło procesy modernizacyjne lub podlegało naprawie.

Dlaczego badanie UDT jest ważne?

Przeprowadzenie przewidzianych prawem badań UDT jest kluczowe dla bezpiecznego użytkowania zbiornika ciśnieniowego. Należy pamiętać, że zbiorniki ciśnieniowe stanowią potencjalne zagrożenie, a regularne badania zapobiegają awariom. Jednocześnie brak ważnych badań UDT może skutkować karami administracyjnymi i zakazem eksploatacji urządzenia.

Ponadto wczesne wykrycie uszkodzeń pozwala na uniknięcie kosztownych napraw i przestojów, co znacząco wpływa na optymalizację kosztów związanych z eksploatacją układów sprężonego powietrza.