Sprężone powietrze jest kluczowym medium technologicznym w wielu gałęziach przemysłu. W niektórych branżach jego czystość musi spełniać najwyższe normy ISO 8573-1, ponieważ nawet mikroskopijne cząsteczki oleju, wody czy pyłu mogą spowodować skażenie produktu, zatrzymanie produkcji lub zagrożenie zdrowia. Poznaj sektory, w których filtracja sprężonego powietrza jest absolutnie krytyczna.
Sprężone powietrze spełniające wysokie normy w zakresie czystości, tj. braku zanieczyszczeń wodnych, olejowych i cząsteczek stałych jest szczególnie wymagane w branżach takich, jak farmacja, medycyna, przemysł spożywczy, elektroniczny czy związany z gałęzią motoryzacyjną. Czyste sprężone powietrze jest kluczowe w gałęziach przemysłu, gdzie skład produktów ma znaczenie dla zdrowia i życia człowieka (farmacja, medycyna, żywność) czy dla prawidłowej pracy urządzeń (elektronika, optyka, przemysł motoryzacyjny).
Czy wszystkie sprężarki zapewniają czyste powietrze? Oczywiście, że nie. Standardowe kompresory generują sprężony gaz zawierający parę wodną, olej oraz cząstki metalu. To powoduje, że bardziej wymagające gałęzie przemysłu muszą korzystać z układów filtracji i osuszania zapewniających wysoki lub bardzo wysoki stopień uzdatnienia medium roboczego.
Przemysł farmaceutyczny i medyczny – sterylność i bezpieczeństwo pacjentów
W produkcji leków, szczepionek, materiałów opatrunkowych oraz podczas sterylizacji narzędzi medycznych wymagane jest powietrze klasy 0 lub 1 (zgodnie z ISO 8573-1), czyli praktycznie wolne od oleju, wody, bakterii, wirusów i cząstek stałych. Wysoka sterylność medium roboczego wynika z faktu, że zasila ono urządzenia, które mają bezpośredni wpływ na jakość produktu i jego bezpieczeństwo dla człowieka. W przemyśle farmaceutycznym i medycznym sprężone powietrze zasila mieszalniki, linie pakujące, kapsułkarki i inhalatory. Dlatego w układach pneumatycznych w tych branżach stosuje się wydajne i skuteczne filtry HEPA, filtry jałowe i adsorbery węglowe, które eliminują olej oraz mikroorganizmy. W tym przypadku błąd w filtracji może skutkować skażeniem partii leku i milionowymi stratami.
Warto dodać, że w farmacji i medycynie zazwyczaj wykorzystuje się sprężarki bezolejowe, które dają gwarancję tego, że sprężone powietrze będzie wolne od najbardziej niebezpiecznych zanieczyszczeń olejowych.
Branża spożywcza i napojowa – jakość i higiena zgodnie z HACCP
Sprężone powietrze wykorzystywane w przemyśle spożywczym ma bezpośredni lub pośredni kontakt z żywnością. Medium robocze jest wykorzystywane do napędzania linii rozlewniczych, transportuje produkty sypkie czy formuje opakowania. Jeśli byłoby ono niedostatecznie oczyszczone, to drobnoustroje czy mgła olejowa mogłyby trafić do pożywienia.
Dlatego też w branży spożywczej wymaga się zastosowania medium roboczego o klasie czystości co najmniej 1 lub 2 dla cząsteczek oleju i zanieczyszczeń stałych zgodnie z normą ISO 8573-1. W tej gałęzi przemysłu powszechnie stosuje się filtry koalescencyjne, membranowe i osuszacze adsorpcyjne, które zapewniają wysoki poziom uzdatnienia. Warto wiedzieć, że niedostateczna filtracja wiąże się z ryzykiem zanieczyszczenia żywności bakterią salmonelli, listerii, a także pleśnią, co będzie skutkować wycofaniem produktu z rynku.
Elektronika i półprzewodniki – mikronowe zanieczyszczenia = milionowe straty
Produkcja mikrochipów, LEDów i baterii litowo-jonowych wymaga atmosfery czystszej niż w sali operacyjnej. Nawet 0,01 mg oleju/m³ może uszkodzić strukturę tranzystora, co przekładać się będzie na jego nieprawidłowe działanie lub uszkodzenie. W branży elektronicznej zaleca się stosowanie czystego powietrza (klasa 0 lub 1) zgodnie z normą ISO 8573-1 klasa 1 dla wszystkich zanieczyszczeń, tj. oleju, wody i cząstek stałych. W tej gałęzi przemysłu powszechnie stosuje się kompresory bezolejowe, które gwarantują brak zanieczyszczeń olejowych.
Przemysł lakierniczy i samochodowy – estetyka i brak defektów powłok
Wymagania w zakresie wysokiej jakości sprężonego powietrza w branży lakierniczej i automotive wynikają z wpływu zanieczyszczeń olejowych na jakość powłoki lakierniczej. Dotyczy to zarówno malowania natryskowego samochodów, jak i mebli.
Dlaczego czystość powietrza jest tak istotna w lakiernictwie? Wilgoć lub olej w sprężonym powietrzu, które wykorzystywane jest do zasilania pistoletów lakierniczych, powodują pęcherze, matowienie i odbarwienia nałożonej powierzchni. W rezultacie w zakładach wykorzystujących lakierownie natryskowe stosuje się wysoko wydajne systemy uzdatniania powietrza (osuszacze adsorpcyjne, filtry dokładne) oraz sprężarki bezolejowe, które zapewniają brak cząsteczek oleju w medium roboczym.